Siła umysłu, czyli nowy pragmatyzm
Siła umysłu, czyli nowy pragmatyzm
Teorie spiskowe, ekonomiczne, futurystyczne, ideologiczne, religijne, a także wszelkie „izmy” socjalizm, komunizm, liberalizm, i ich modyfikacje z przedrostkiem „neo” – którą z tych dróg powinniśmy podążać jako społeczeństwo?
Najlepiej żeby nowa ścieżka była racjonalna, opłacalna, pozwalała rozwijać się gospodarce światowej, ale nie zapominała o poszczególnych regionach. Żeby sprzyjała rynkom krajowym, kultywowała tradycje, ale była innowacyjna i stwarzała przestrzeń dla nowej technologii. Liberalna, ale szanująca obyczajowość. Pozwalająca rozwijać się duchowo, ale nie nazbyt religijna. Przywracała anonimowość, ale kontrolowała najważniejsze procesy. Zapewniała rozwój jednostce, ale pozostawała wierna autorytetom i hierarchii. Taka trochę ciepła, trochę zimna, ale na pewno nie letnia.
Nie wiadomo co się zaczyna, ale wiadomo co się kończy
Sprostać wszystkim wymaganiom jest niemożliwe, ale wśród różnych koncepcji wartych przeanalizowania wyłania się nowy pragmatyzm. To teoria ekonomii proponowana przez prof. Grzegorza Kołodko i prof. Andrzeja Koźmińskiego w ich ostatniej książce „Nowy pragmatyzm kontra nowy racjonalizm”. Teorie najlepiej przybliży cytat:
„W neoliberalizmie chodzi o to, żeby było opłacalnie, niekoniecznie sprawiedliwie i wcale nie musi być uczciwie, w państwowym socjalizmie chodziło o to, aby było sprawiedliwie, niekoniecznie efektywnie, ale uczciwie, a w nowym pragmatyzmie chodzi o to, żeby było i efektywnie, i sprawiedliwie, i uczciwie.” Prof. G. Kołodko, „Nowy pragmatyzm kontra nowy nacjonalizm”, str. 226
Neoliberalizm, czyli powrót do wolnego rynku i ograniczanie interwencji państwa w procesy gospodarcze w wielu przypadkach obrócił się przeciwko społeczeństwu. W odpowiedzi na złe decyzje wynikające z neoliberalnego podejścia, prof. Kołodko proponuje nowy pragmatyzm, czyli zrównoważony rozwój, racjonalne i interdyscyplinarne spojrzenie na wyzwania z różnych dziedzin. Bez zbędnego upolityczniania, bez standaryzowania i gotowych odpowiedzi. Każdy problem należy przeanalizować za pomocą nauki i praktyki, aby wypracować odpowiednie rozwiązanie. To koncepcja dość nowa, która jeszcze nie posiada ostatecznego kształtu, niemniej warto przeczytać stanowiska obu intelektualistów na tematy związane z różnymi współczesnymi wyzwaniami.
Dyskusja intelektualistów nad nowym pragmatyzmem, czyli więcej o książce
Tak jak w porządnym treningu, gdzie spora jego część przeznaczona jest na rozgrzewkę, tak samo w przypadku tej książki autorzy część swoich rozważań poświęcili przybliżeniu Czytelnikowi historii powiązań międzynarodowych, czy różnych teorii ekonomii, zanim przeszli do opisywania nowego pragmatyzmu. Prof. Koźmiński obrał raczej pozycję obserwatora i nieraz prowokował swoimi pytaniami, podczas gdy prof. Kołodko był w ofensywie. Mimo wielu odmiennych spostrzeżeń Panowie potrafią pięknie się ze sobą nie zgadzać, a przy tym zadawać pytania, które nie są w żaden sposób złośliwe, ale sprawiają intelektualną przyjemność i nakierowują na zupełnie inne tory myślenia (np. „Czy studentom warto polecić książkę, która jest o pięćdziesięciu latach gospodarczej historii świata, czy lepiej prognozę na następne pięćdziesiąt lat?”) A co najważniejsze zostawiają przestrzeń Czytelnikowi do własnych przemyśleń i wytyczenia jeszcze innej interpretacji obecnych społecznych zjawisk.
Dyskusja nie koncentruje się jedynie na pragmatyzmie, ale zahacza o wiele wątków pobocznych doprawiając to własnymi doświadczeniami zarówno politycznymi, biznesowymi, jak i naukowymi. Z książki można się dowiedzieć np. co się stało kilkanaście lat temu podczas wizyty prof. Kołodko w biurze Jeana-Claudea Junckera ówczesnego premiera i ministra finansów Luksemburgu, kiedy to zadzwonił specjalny czarny telefon należący do NATO, a miał dzwonić tylko i wyłącznie w przypadku wojny, a także czy profesor, który jest zwolennikiem globalizacji zdecydował się wziąć udział w waszyngtońskiej demonstracji antyglobalistycznej?
Dowiedz się więcej o nowym pragmatyzmie:
https://pl-pl.facebook.com/kolodko/
albo obejrzyj jeden z ostatnich wywiadów
Jeśli spodobał Ci się ten wpis, sprawdź inne moje teksty o wybranych książkach:
ewelinakroll 